نمایشگاه اگروفود حالا 22 ساله شده است. بزر گترین گردهمایی فعالان صنایع غذایی ایران اگر تا 21 سالگی خود زیر سایة سنگین تحریم بود، امسال در فضای پساتحریم نفس خواهد كشید؛ همه دربارة ایران پس از تحریم سخن میگویند. چه خواهد شد؟ رایزن یها به حدی فشرده است كه در روزهای باقی مانده تا این رویداد نیز بایدها و نبایدها، کرده ها و نکرده ها و البته وعده ها و اهداف بررسی می شوند.

به گزارش کانون انجمن های صنایع غذایی و به نقل از ماهنامه پیام صادرات، نمایشگاه اگروفود به زعم برگزارکنندگان آن، بزرگترین رویداد نمایشگاهی خاورمیانه در این صنعت محسوب میشود و برای کشوری چون ایران که استعدادهای فراوانی در بخش کشاورزی دارد، بسیار مهم است، اما برای بازاریابی برندهای نو و البته شرکتهای خارجی خواهان حضور در ایران تنها یک نمایشگاه است.

قدمت این نمایشگاه گرچه بیان کنندة توجه كشور به صنایع غذایی است، اما نیم نگاهی به شیوة برپایی این نمایشگاه در سالهای گذشته، نشان میدهد كه این نمایشگاه نتوانسته به اهداف اصلی خود دست یابد؛ گویا اگروفود در میان وعده ها و اهداف خود گم شده است. هرچند در یکی دو سال گذشته و با بهبود فضای تبادلات اقتصادی با کشورهای دیگر، حال و هوای نمایشگاه اگروفود ایران نیز کمی متحول شده، اما تردیدها دربارة نمایشگاه موجب شده تا فعالان این صنعت به برگزاری نمایشگاهی كه فقط چند روزی برای آن فرصت دارند، با شک نگاه کنند.

بر اساس گزارش برگزارکنندگان نمایشگاه، اگروفورد با حضور 700 شرکت و واحد تولیدی داخلی و 235 شرکت خارجی تولد 22 سالگی خود را برگزار کرد، نمایشگاهی كه همانند سالهای گذشته تنها محلی برای عرضة محصولات و بازاریابی برندهای جدید و خارجی است.ا ین واحدهای تولیدی از پنج تا هشت خردادماه جدیدترین کالاها، تولیدات و خدمات خود را در چهار روز کاری در معرض دید علاقه مندان قرار دادند تا برای محصولات خود بازاری نو را دست و پا کنند.
مجری این نمایشگاه، دربارة تعداد شرکت کنندگان نمایشگاه اگروفود میگوید: «در این نمایشگاه در کنار تولیدکنندگان داخلی، تولیدکنندگانی از کشورهای انگلیس، اسپانیا، اتریش، اوکراین، امارات متحدة عربی، بحرین، ایتالیا، آلمان، بلژیک، پرتغال، تایلند، لوکزانبورگ، لبنان، کویت، عمان، ژاپن، ترکیه، چین، روسیه، سوئیس، فرانسه، کره جنوبی، هلند و هند
حضور داشتند.» البته شرکت کنندگان کشورهای اسپانیا، آلمان، اتریش، ایتالیا، ترکیه، چین، فرانسه و هند به طور گروهی در نمایشگاه مشارکت کردند. همین آمار نشان میدهد که حضور شرکت ها و کشورهای خارجی در بیست و دومین نمایشگاه بین المللی صنایع کشاورزی، مواد غذایی، ماشین آلات و صنایع وابسته(ایران اگروفود ????م) نسبت به سال گذشته حدود ?? درصد افزایش یافته است؛ این امر تأیید کنندة دوران پساتحریم در بخش کشاورزی است.
این تولید کننده ها در فضایی به مساحت بیش از شصت هزار مترمربع، در قالب بیش از بیست سالن مستقل غرفه های خود را برپا كردند؛ همچنین فضای باز سایت تهران میزبان مخاطبان تخصصی و عمومی بود.
در این نمایشگاه همچون سالهای گذشته بخشهای مختلف موادغذایی ایران فود، شامل فرآورده ها و محصولات غذایی، صنایع تبدیلی، صنایع مرتبط فعالیت داشتند؛ به علاوه بخش ماشین آلات ایرانفودتک شامل ماشین آلات، تجهیزات و فناوری صنایع غذایی،بسته بندی و تجهیزات جانبی و ماشین آلات و صنایع مرتبط بود؛ بخش کشاورزی ایران آگرو نیز همراه با ماشین آلات و تجهیزات کشاورزی و آبیاری، صنایع کشاورزی و صنایع مرتبط برگزار شد.

فراز و فرود 22 سالة اگروفود
نمایشگاه اگروفود که به جد جزء یکی از سه نمایشگاه برتر خاورمیانه محسوب میشود، در اولین گام خود، قرار بود محلی برای تبادل اطلاعات فعالان این بازار دربارة فناور یهای مختلف این بازار، چه داخلی و چه خارجی باشد، اما رفته رفته این هدف اصلی نمایشگاه فراموش شد و حال که این نمایشگاه 22 ساله شده است، به نمایشگاهی مبدل شده که تنها هدف آن بازاریابی، اخذ نمایندگی فروش و در نهایت فروش ماشین آلات به وسیلة برندهای خارجی است.
اگروفود طی 22 سال برگزاری، آرام و خزنده از هدف اصلی اش یعنی صادرات محصولات غذایی، فاصلة گرفت و نیز سایة شوم تحریمها، آن را صرفا به یک نمایشگاه عرضة کالا تبدیل کرد. این امر وقتی بیشتر جلوه كرد که نمایشگاه شیرینی و شکلات از آن جدا شد و دیگر نامی از برندهای بزرگ و معروف صنایع غذایی در میان شرکت کنندگان آن به میان نیامد؛ در عوض برندهای بزرگ صنایع غذایی به جای خیابان سئول، غرفه های خود را در کشورهای دیگر برپا کردند تا هم هدف اصلی خود را که صادرات بود محقق كنند
و هم به جای خیابانهای ایران در خیابانهای کشورهای دیگر به دنبال نمایندگی بگردند.

قهر با نمایشگاه، شو صنایع کوچک
شاید یکی دیگر از دلایل قهر برندهای بزرگ صنایع غذایی با نمایشگاه اگروفود بی توجهی دولتیها به این نمایشگاه بود. فعالان صنعت غذایی کشور در حالی شاهد بی توجهی مقامات دولتی به این نمایشگاه بودند که برگزاری دو نمایشگاه نفت و صنعت ساختمان به عنوان دو رتبه دار دیگر نمایشگاه های بین المللی ایران با حضور گسترده و حمایتهای صریح مقامات دولتی در این حوزه پشتیبانی میشود؛ حال آنکه مقامات دولتی و حتی تشکلهای صنفی بزرگ کشاورزی طی سالهای گذشته به این نمایشگاه بی محلی کرده اند.
بررسی 21 سال برگزاری نمایشگاه اگروفود نشان می دهد که در دوره های متناوبی از این نمایشگاه هیچ افتتاحیه و یا اختتامیة رسمی برای این نمایشگاه برگزار نشده و هیچ یک از مسئولان دولتی از عالی ترین مقام مسئول تا رؤسای اتحادیه ها و انجمنهای مرتبط بر خود لازم ندیده اند که از این نمایشگاه بازدید كنند یا بخواهند در کنار مجریان برگزاری این نمایشگاه حضور فعالتری داشته باشند. قهر مسئولان دولتی،از وزیر جهاد کشاورزی گرفته تا معاونان و حتی دبیران اتحادیه ها و انجمنهای صنایع غذایی در طی این سالها موجب شد تا رابطة فعالان این حوزه با دولت کمرن گتر شود و صنایع بزرگ که خود را بی نیاز از حضور در این نمایشگاهها می دیدند، به راحتی از کنار آن گذشتند و این نمایشگاه را محلی برای عرض اندام صنایع غذایی خارجی و البته نوظهور کردند. نمایشی برای صنایع کوچک تا در فقر صنایع بزرگ به بازاریابی و اخذ نمایندگیهای شهرستانی بپردازند و برای برندهای خارجی كه ماشین آلات کشاورزی خود را به صنایع نوظهور ایرانی بفروشند. در حقیقت نمایشگاه اگروفود با وجود نامی پرطمطراق و اوصافی مانند بزر گترین نمایشگاه کشاورزی در خاورمیانه، در یک دهةگذشته به محلی برای خودنمایی برخی تولیدکنندگان خارجی و برندهای نوظهور داخلی تبدیل شده است. برخی برندهای خارجی که در جهان آنچنان جایگاهی ندارند، در عدم حضور بزرگان و فعالان صنایع عرض اندام می كنند، کالاهای خود را به راحتی به ا یرانی ها می فروشند و واردکنندة اصلی این ماشین آلات تبدیل می شوند. در کنار آنها داخلی های نوظهور که هنوز به بازارهای صادراتی چشم ندوخته اند نیز هدف اصلی این نمایشگاه، که اخذ جایگاههای صادراتی است را به پستوی ذهن میسپارند و تنها به فکر بازاریابی محدود داخلی هستند.
اینکه چرا مسئولان وزارت جهاد كشاورزی توجهی به این رویداد بزرگ ندارند، امری است که هیچگاه نه روابط عمومی وزارتخانه جهاد کشاورزی و نه یکی از مدیران این مجموعه دربارة آن اظهارنظر شفافی نکرده است؛ البته عدم حضور مدیران دولتی توجیه کنندة عدم حضور تشکلها و انجمنهای صنایع غذایی بزرگ نیست و باید دید این تشکلها با چه بهانه ای دست رد به سینة این نمایشگاه زده اند.
شاید یکی دیگر از نواقص این نمایشگاه را که منجر به حضور كمرنگ بزرگان شده است، باید در برنامه ریزیهای مربوط به این نمایشگاه جست؛ زیرا در نمایشگاههای مشابه که لقب بزر گترین را با خود به همراه دارند، برنامه ریزیها به گونه ای است که در روزهای برگزاری نمایشگاه همراه با عرضة محصولات و بازاریابی، مدیران و مسئولان در كارگاهها و همایشهای تخصصی به بررسی مشکلات و مسائل مربوط به این صنعت می پردازند؛ با وجود برنامه ریزی برای برگزاری چنین گردهمایی هایی در حاشیة نمایشگاه، هیچگاه همایش یا نشستی تخصصی برای ارزیابی مشكلات و نواقص برگزار نشده است؛ علت را باید در نبود برندهای مختلف، جای خالی تشکلها، انجمنها وا تحادیه ها و... جستجو كرد.
حال باید منتظر ماند و دید که با توجه به برنامه ریزیهای دولت برای تقویت بخش خصوصی اقتصاد و ارتقای سطح کیفیت و تنوع محصولات کشاورزی، یا در سالهای آتی تغییری در کیفیت برگزاری این نمایشگاه رخ خواهد داد؟ امید ا ست كه با حمایت دلگرم كنندة دولت، بخش خصوصی بتواند بازارهای صادراتی جدیدی را از آن ایران كند.